Nếu có sàn giao dịch tài sản số và dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân (thay thế) được thông qua, số tiền này sẽ bị đánh thuế như chứng khoán.

Ngày 04/7/2025, Chính phủ đã có Tờ trình số 622/TTr-CP trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị điều chỉnh Chương trình lập pháp năm 2025 đổi với dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) (thay thế), trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).

Theo đó, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) lần này có nhiều điểm đã được sửa đổi, bổ sung. Một trong những điểm mới được bổ sung tại khoản 10 Điều 3, Điều 20 dự thảo Luật là đánh thuế thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số (tài sản ảo, tài sản mã hoá…) và được quy định.

Cụ thể, thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số (tài sản ảo, tài sản mã hóa...) trên sàn giao dịch quản lý minh bạch, công khai về giá và với tần suất thường xuyên, đề nghị áp dụng mức thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần giao dịch như đối với chuyển nhượng chứng khoán hiện nay. Mức thuế suất dự kiến áp dụng là 0,1% trên giá trị chuyển nhượng của từng lần giao dịch, tương tự đang áp dụng với chứng khoán.

Theo bộ Tài chính, việc đánh thuế bổ sung thêm khoản thu nhập này dựa trên các văn kiện của Đảng thời gian gần đây và Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trịm Nghị quyết số 23/2021/QH15 của Quốc hội đã đặt ra chủ trương đẩy mạnh các biện pháp khai thác dư địa thu, mở rộng cơ sở thuế.

Theo báo cáo Chỉ số Chấp nhận Tiền điện tử Toàn cầu của Chainalysis Statista (Nền tảng trực tuyến của Đức chuyên thu thập và trực quan hoá dữ liệu) 2024 cho thấy người dùng Việt Nam đã giao dịch hơn 100 tỷ USD thông qua tài sản số. Đáng chú ý, con số này chưa bao gồm các giao dịch trên các sàn tập trung, mà chỉ đại diện cho giá trị thực tế được chuyển qua tài sản số.

Khối lượng giao dịch này đặc biệt đáng kể khi so sánh với tổng số kiều hối của Việt Nam chỉ là 14 tỷ USD vào năm 2023, theo Statista (2024). Quy mô lớn của các giao dịch tài sản số càng làm nổi bật tầm quan trọng ngày càng tăng của tài sản này trong nền kinh tế Việt Nam.

Cũng theo Statista tính đến cuối năm 2024 số người Việt Nam dùng tài khoản số ước tính đạt 10,15 triệu, chưa bao gồm thị trường NFT (Non-fugible token - token không thể thay thế) và có thể lên đến 20,1 triệu.

Những con số ấn tượng này giúp Việt Nam giữ vị trí thứ 4 toàn cầu về lượng người dùng tài sản số trong năm 2023, đồng thời cho thấy sự tăng trưởng ấn tượng so số tài khoản chứng khoán. Tính đến tháng 8 năm 2024, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD 2025) báo cáo có khoảng 9,25 triệu tài khoản chứng khoán trong nước.

Đây cũng là minh chứng về quá trình chuyển dịch sang đầu tư tài sản số của nhiều người, mặc dù đây vẫn là kênh chưa được công nhận hợp pháp tại Việt Nam. Sự phát triển này đặc biệt ấn tượng khi so sánh với các con số từ năm 2019, khi số tài khoản chứng khoán, được báo cáo bởi Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD 2025), là 2,37 triệu, cao hơn số tài sản số, 2,06 triệu theo Statista (2023). Điều này cho thấy sự chuyển dịch ưu tiên đầu tư của người Việt sang tài sản số, càng đáng chú ý hơn khi tài sản số vẫn chưa được công nhận hợp pháp tại Việt Nam.

Sự thiếu rõ ràng trong khung pháp lý khiến các tổ chức tài chính khó tham gia cung cấp các dịch vụ thiết yếu như sàn giao dịch, lưu trữ, xử lý thanh toán và cơ sở hạ tầng cho tài sản số.

Do đó, việc tiếp cận dịch vụ tài sản số tại Việt Nam còn gặp nhiều hạn chế, khi các nhà cung cấp dịch vụ không chính thức, chẳng hạn như các sàn giao dịch, thường không có văn phòng tại Việt Nam, hầu hết dịch vụ được cung cấp trực tuyến, gia tăng thách thức cho nhà đầu tư trong nước.

Tuy nhiên, việc liên tục nằm trong top 5 Chỉ số Chấp nhận Tài sản số của Chainalysis (2024) từ năm 2021, trong đó xếp hạng nhất hai năm liền 2021 và 2022, đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của Việt Nam trong xu hướng phát triển tài sản số toàn cầu.

Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV vừa qua đã chính thức thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số và sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 là cột mốc lịch sử, đánh dấu bước tiến chiến lược, từng bước đưa Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ số toàn cầu.

Luật đã thể chế hóa Nghị quyết 57-NQ/TW, Nghị quyết 59-NQ/TW, Nghị quyết 66-NQ/TW, Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị tạo hành lang pháp lý mạnh mẽ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số nhanh, mạnh và bền vững.

Cũng theo Luật Công nghiệp công nghệ số vừa được thông qua, từ ngày 01/01/2026, người dân được phép dùng tài sản ảo đi đầu tư nếu có nhu cầu. Vì vậy, việc đưa thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số vào dự thảo Thuế thu nhập cá nhân là hợp lý.

Bên cạnh đó, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Tài chính đang khẩn trương hoàn thành dự thảo Nghị quyết cho phép thí điểm và tiến tới việc thí điểm vận hành sàn giao dịch tài sản số.

Nền kinh tế Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ trong vài thập kỷ qua, dẫn đến sự gia tăng đáng kể về tài sản hộ gia đình và nhu cầu đối với các sản phẩm đầu tư đa dạng hơn. Đặc biệt, tài sản số đã thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ các nhà đầu tư cá nhân, những người mong muốn đa dạng hóa danh mục đầu tư và chấp nhận rủi ro cao để tối đa hóa tài sản. Vì vậy, việc quy định thuế cho chuyển nhượng tài sản số và thành lập sàn giao dịch tài sản số là bước đi cần thiết nhằm hiện thực hoá Luật Công nghiệp công nghệ số sẽ có hiệu lực vào 1/1/2026 tới, cũng như góp phần tăng thu ngân sách cho nhà nước, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng 2 con số mà Chính phủ đề ra.

theodanviet.vn