Theo ghi nhận của Lao Động, ngày 25.8, quy đổi theo tỷ giá USD Vietcombank, chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC trong nước với giá vàng thế giới ngày càng cao, hiện là gần 20 triệu đồng/lượng. Ảnh: Phan Anh.

Giá vàng biến động mạnh, doanh nghiệp chịu sức ép lớn

Trong tờ trình về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 26/2023/NĐ-CP ngày 31.5.2023 của Chính phủ về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan, Bộ Tài chính dẫn báo cáo của Hội đồng vàng toàn cầu (WGC) cho thấy: quý IV/2024 giá vàng thế giới tăng 28–30% so với đầu năm – mức cao nhất từ 2010; quý I/2025 tiếp tục tăng 38–39% so với cùng kỳ 2024.

Ở trong nước, theo số liệu của Tổng cục Thống kê (nay là Cục Thống kê) được Bộ Tài chính trích dẫn, chỉ số giá vàng liên tục tăng mạnh. So với cùng kỳ năm trước, mức tăng trong các tháng đầu 2025 lần lượt từ 32% đến gần 48%. Bình quân quý II/2025, giá vàng tăng 43,62% so với cùng kỳ; tính chung 6 tháng, mức tăng là 37,4%.

Đáng chú ý, theo Ngân hàng Nhà nước (trích trong tờ trình), từ giữa tháng 4.2025 chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới gia tăng mạnh. Đến giữa tháng 5, vàng miếng SJC cao hơn giá thế giới quy đổi tới 19 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn chênh gần 14 triệu đồng/lượng.

Theo ghi nhận của Lao Động, ngày 25.8, quy đổi theo tỷ giá USD Vietcombank, chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC trong nước với giá vàng thế giới ngày càng cao, hiện là gần 20 triệu đồng/lượng.

Bộ Tài chính nhận định: “Sự biến động giá vàng thế giới và trong nước đã ảnh hưởng lớn đến khả năng tiêu thụ, đặc biệt với mặt hàng vàng trang sức, mỹ nghệ”.

Cũng theo số liệu WGC được Bộ Tài chính viện dẫn, nhu cầu vàng trang sức toàn cầu năm 2024 đạt 1.877 tấn, giảm 11% so với 2023. Quý I/2025 tiếp tục giảm 21% so với cùng kỳ.

Tại Việt Nam, tiêu dùng vàng năm 2024 đạt 55,3 tấn, giảm nhẹ so với 2023. Trong đó, vàng trang sức, mỹ nghệ chỉ đạt 13,22 tấn, giảm 13% – mức giảm lớn nhất trong ASEAN. Bộ Tài chính đánh giá: “Nhu cầu tiêu dùng vàng trang sức, mỹ nghệ trong nước giảm mạnh, phản ánh sức ép từ biến động giá và khả năng cạnh tranh yếu”.

Doanh nghiệp bế tắc vì nguyên liệu, xuất khẩu giảm, cần chính sách hỗ trợ

Theo Bộ Tài chính, dù Nghị định 26/2023/NĐ-CP quy định thuế nhập khẩu ưu đãi 0% đối với vàng nguyên liệu, nhưng thực tế từ năm 2012 đến nay chưa có doanh nghiệp nào được cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ.

Doanh nghiệp phải mua vàng trong nước, vốn khan hiếm và giá cao hơn thế giới. Điều này làm chi phí đầu vào đội lên, sản phẩm khó cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Bộ Tài chính nhận định: “Việc thiếu nguồn nguyên liệu nhập khẩu hợp pháp và giá trong nước chênh lệch lớn so với thế giới đã làm giảm khả năng cạnh tranh của sản phẩm vàng trang sức, mỹ nghệ xuất khẩu của Việt Nam”.

Theo số liệu Tổng cục Hải quan (nay là Cục Hải quan) trích trong tờ trình, tổng kim ngạch xuất khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ năm 2024 đạt 332,2 triệu USD, giảm 4,95% so với năm 2023 (349,5 triệu USD). Trong đó, một số sản phẩm có tăng trưởng, nhưng có nhóm giảm sâu tới gần 99%.

Bộ Tài chính cho rằng những con số này phản ánh rõ thách thức: “Trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu sụt giảm, giá vàng biến động và doanh nghiệp không tiếp cận được vàng nguyên liệu nhập khẩu, hoạt động xuất khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ của Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn”.

Nội dung dự thảo và tác động dự kiến

Trong dự thảo nghị định, Bộ Tài chính đề xuất giảm thuế suất thuế xuất khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ từ 1% xuống 0%.

Bộ Tài chính ước tính, với kim ngạch xuất khẩu năm 2024, số thu ngân sách sẽ giảm khoảng 3,3 triệu USD/năm (tương đương 79 tỉ đồng). Tuy nhiên, Bộ khẳng định mức thuế mới vẫn nằm trong khung 0–10% quy định tại Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.

Tờ trình nêu rõ: “Việc điều chỉnh này là cần thiết để hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí, gia tăng sức cạnh tranh, qua đó thúc đẩy chuyển hóa vàng tích trữ thành sản phẩm có giá trị gia tăng”.

Theo Bộ Tài chính, nội dung dự thảo đã được các Bộ, ngành và hiệp hội thống nhất hoặc không có ý kiến khác. Bộ hiện đang trình Chính phủ xem xét để sớm ban hành nghị định, đưa chính sách vào thực tiễn.

Bộ Tài chính nhấn mạnh: “Điều chỉnh thuế suất xuất khẩu về 0% sẽ góp phần thực hiện chủ trương của Đảng và chỉ đạo của Chính phủ, đồng thời tạo lợi thế cạnh tranh cho vàng trang sức, mỹ nghệ Việt Nam trên thị trường quốc tế”. 

theo Thuận Hiền/laodong.vn