Theo Tổng cục Thống kê, Bộ KH-ĐT, sản xuất nông nghiệp 6 tháng đầu năm 2024 duy trì tăng trưởng ổn định, sản lượng lúa và nhiều cây trồng tăng so với cùng kỳ. Xuất khẩu tăng cao, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng nông, lâm sản đạt 16,64 tỉ USD, tăng 25% so với cùng kỳ năm 2023.

Khác với tình trạng trước đây thường là “được mùa thì mất giá”, trong 6 tháng đầu năm nay nhiều sản phẩm chủ lực trong nông nghiệp “được cả mùa” và “được cả giá”, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm nông sản và thu nhập của người sản xuất.

Về giá bán sản phẩm, tính chung 6 tháng đầu năm, chỉ số giá bán sản phẩm nông nghiệp bình quân tăng 10,29% so bình quân cùng kỳ, trong đó chỉ số giá sản phẩm cây hàng năm tăng 11,27%; cây lâu năm tăng 22,3%.

Báo cáo cho thấy giá bán hầu hết sản phẩm cây ăn quả tăng, bình quân 6 tháng đầu năm tăng 6,12% so với bình quân cùng kỳ năm trước, trong đó giá cam, quýt, cây có múi tăng 5,03%; giá nhãn, vải chôm chôm tăng 8,98%...

Tổng giá trị xuất khẩu rau quả 6 tháng đầu năm 2024 đạt 3,43 tỉ USD, tăng 28,2% so với cùng kỳ (chỉ số giá xuất khẩu hàng rau quả bình quân 6 tháng cũng tăng 1,97% so với cùng kỳ năm 2023).

Đặc biệt cây sầu riêng năm nay sản lượng tăng mạnh (20,3%) lại có giá ở mức khá cao. Đơn cử tại Tiền Giang, từ cuối tháng 3.2024 là vào kỳ thu hoạch chính thì thời điểm đầu mùa, sầu riêng thu mua tại vườn đã có giá từ 140.000 - 215.000 đồng/kg.

Trong đó giống Mongthong dao động từ 200.000 - 230.000 đồng/kg, còn sầu riêng giống Ri6 cũng có giá từ 130.000 - 145.000 đồng/kg (tăng khoảng 30.000 đồng so với đầu tháng 3/2023) và là mức tăng cao nhất từ trước đến nay.

Đến thời điểm giữa tháng 5, giá bán sầu riêng Monthong vẫn ở mức 100.000 - 110.000 đồng/kg, sầu riêng Ri6 còn 60.000 - 70.000 đồng/kg (cao hơn cùng kỳ 10.000-15.000 đ/kg). Với giá này, mỗi ha sầu riêng thu hoạch sau khi trừ chi phí, nông dân có lãi khoảng một tỷ đồng.

Riêng cây vải, sản lượng thu hoạch vải 6 tháng đầu năm ước đạt 134,3 nghìn tấn, giảm 17,7% (thời điểm cây ra hoa, thời tiết xuất hiện mưa nhiều khiến hoa bị chột), nhưng giá bình quân 6 tháng đầu năm tăng 20,8% so với bình quân cùng kỳ năm trước.

Ngoài cây ăn quả, một số cây lâu năm tăng cả sản lượng thu hoạch và giá bán so với cùng kỳ. Ví dụ, hồ tiêu có sản lượng 6 tháng đầu năm 2024 ước đạt 238,2 nghìn tấn, tăng 2,3% so với cùng kỳ. Chỉ số giá xuất khẩu hồ tiêu bình quân 6 tháng tăng 13,31% so với cùng kỳ năm 202; sản lượng cao su ước đạt 410,7 nghìn tấn, tăng 2,0% so với cùng kỳ. Chỉ số giá xuất khẩu cao su bình quân 6 tháng đầu năm 2024 tăng 11,86% so với cùng kỳ năm 2023…

Có thể thấy, hiện tượng “được mùa mất giá” không xảy ra trong 6 tháng đầu năm nay. Tuy nhiên, theo Tổng cục Thống kê, bài học về sự phát triển quá nhanh, không theo định hướng và thiếu kiểm soát chất lượng sản phẩm vẫn là những điều cần phải được lưu tâm, đặc biệt tại các vùng trồng không phù hợp như nhiễm mặn, nhiễm phèn hoặc vùng không chủ động được tưới tiêu sẽ gây thiệt hại lớn về năng suất và chất lượng sản phẩm.

Để cạnh tranh xuất khẩu bền vững, tránh tình trạng “được mùa mất giá”, Tổng cục Thống kê cho rằng sản phẩm nông sản của Việt Nam phải tiếp tục nâng cao chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, đồng thời việc phát triển phải bảo đảm theo quy hoạch, định hướng, cập nhật kịp thời những yêu cầu kĩ thuật, cũng như nắm bắt đầy đủ thông tin, nhu cầu thị trường bán sản phẩm.