Điều đáng ghi nhận là huyện Duy Xuyên vừa kịp hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện nông thôn mới nâng cao trước khi chính thức chuyển sang mô hình chính quyền 2 cấp và trước ngày tỉnh Quảng Nam về “chung nhà” với TP Đà Nẵng.

Phóng viên Dân Việt đã có cuộc phỏng vấn, trao đổi với ông Đặng Hữu Phúc - Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên. Để tìm hiểu rõ hơn về kết quả, quá trình thực hiện nông thôn mới của huyện Duy Xuyên, cũng như những cách làm hay, sáng tạo trong xây dựng nông thôn mới.

Thưa ông, mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng ngay từ khi bắt đầu triển khai thực hiện Chương trình nông thôn mới, Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân huyện Duy Xuyên đã không ngừng nỗ lực, tích cực huy động mọi nguồn lực để thực hiện các tiêu chí nông thôn mới. Vậy xin ông hãy cho biết sau 13 năm thực hiện Chương trình, huyện Duy Xuyên đã đạt được những kết quả nổi bật nào?

Năm 2011 khi bắt tay xây dựng nông thôn mới, số tiêu chí đạt chuẩn bình quân của 1 xã trên toàn huyện Duy Xuyên là 4,09 tiêu chí. Đáng chú ý, thu nhập bình quân đầu người của huyện chỉ đạt 13 triệu đồng và tỷ lệ hộ nghèo chiếm 11,93%.

Đến năm 2020 thu nhập bình quân đầu người của Duy Xuyên đạt 42,9 triệu đồng, tăng hơn 29,9 triệu đồng so với năm 2010; tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện còn chiếm 0,53%, giảm 11,4% so với năm 2010.

Đến nay đã có 5 xã được UBND tỉnh Quảng Nam công nhận đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao (gồm Duy Phú, Duy Châu, Duy Trung, Duy Thành, Duy Sơn) và 4 xã đạt chuẩn xã nông thôn mới kiểu mẫu (gồm Duy Phước, Duy Vinh, Duy Trinh, Duy Hòa).

Điều đáng ghi nhận, huyện Duy Xuyên đã hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện nông thôn mới nâng cao, gồm: quy hoạch, giao thông, thủy lợi và phòng chống thiên tai, điện, y tế - văn hóa - giáo dục, kinh tế, môi trường, chất lượng môi trường sống, an ninh trật tự - hành chính công.

Theo dự tính, năm 2025 này thu nhập bình quân đầu người của Duy Xuyên ước đạt 68,17 triệu đồng, tăng 25,27 triệu đồng so với năm 2020 và tăng 55,17 triệu đồng so với năm 2010. Hiện nay, toàn huyện còn 682 hộ nghèo theo chuẩn đa chiều, chiếm tỷ lệ 1,79% và 345 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 0,91%.

Xây dựng nông thôn mới xác định chủ thể chính là người dân, huyện Duy Xuyên đã có những giải pháp nào để giúp người dân phát huy vai trò chủ thể trong Chương trình xây dựng nông thôn mới thưa ông?

Huyện Duy Xuyên luôn xác định nông dân, nông nghiệp, nông thôn vừa là mục tiêu vừa là động lực để xây dựng nông thôn mới, lấy sự hài lòng của người dân là mục tiêu phấn đấu, vì thế huyện luôn có những giải pháp thiết thực để tạo điều kiện để người nông dân phát huy vai trò của mình. Trọng tâm là khơi dậy, phát huy quyền làm chủ của nhân dân thông qua quy chế dân chủ ở cơ sở, ngay tại cộng đồng, thông qua chính quyền, đoàn thể, Mặt trận Tổ quốc với phương châm dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát và dân thụ hưởng. Mọi việc liên quan đến xây dựng nông thôn mới phải bàn với dân để nhân dân quyết định.

Trong giai đoạn 2021-2025, ngoài đóng góp 2,9 tỷ đồng tiền mặt, nhân dân trên địa bàn Duy Xuyên còn tự nguyện hiến hơn 34.500m2 đất, tháo dỡ hơn 3.200 vật kiến trúc, góp 150.140 ngày công lao động để xây dựng hệ thống giao thông và các công trình hạ tầng thiết yếu.

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, nhất là lòng dân đồng thuận cao, đến cuối năm 2020 tất cả 11 xã của Duy Xuyên đều được UBND tỉnh Quảng Nam công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, huyện Duy Xuyên được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn huyện nông thôn mới năm 2020.

Thưa ông, Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được huyện Duy Xuyên triển khai thực hiện rất hiệu quả và đã thúc đẩy kinh tế nông thôn trên địa bàn huyện phát triển. Ông hãy cho biết những cách làm hay, những dấu ấn của địa phường về Chương trình OCOP?

Nhiều năm qua, Chương trình OCOP đã mang lại nguồn lợi về kinh tế, thu nhập bền vững cho người dân nông thôn. Đồng thời góp phần chuyển dịch nền sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, trở thành nguồn nội lực quan trọng thúc đẩy xây dựng nông thôn mới.

Chương trình OCOP đã giúp cho Duy Xuyên chuyển dịch từ nền sản xuất nông nghiệp sang làm kinh tế nông nghiệp theo hướng hàng hóa. Ảnh: T.H.

Trong năm 2024 toàn huyện có 6 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao, nâng tổng số sản phẩm OCOP lên 28 sản phẩm. Trong đó có 22 sản phẩm đạt tiêu chuẩn 3 sao và 6 sản phẩm đạt 4 sao.

Năm 2025, huyện Duy Xuyên phấn đấu có ít nhất 75% số sản phẩm mới tham gia đạt tiềm năng 3 sao trở lên; 100% sản phẩm tham gia nâng cấp đạt 4 sao, 100% sản phẩm tham gia đánh giá phân hạng lại đạt. Xây dựng 1 Trung tâm OCOP cấp huyện và phát triển 1 điểm giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP....

Thưa ông, mục tiêu cốt lõi của xây dựng nông thôn mới là nâng cao thu nhập cho người dân, thời gian qua huyện Duy Xuyên đã tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, con vật nuôi để cải thiện thu nhập cho người dân. Ông hãy cho biết những mô hình kinh tế mới hiệu quả, đặc biệt là mô hình xây dựng nông thôn mới gắn với phát triển du lịch nông thôn?

Để nâng cao chất lượng các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, huyện Duy Xuyên đặt ra các giải pháp thực hiện có hiệu quả tái cơ cấu ngành nông nghiệp, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, xây dựng các mô hình trang trại, gia trại sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị cho hiệu quả kinh tế cao. Huyện đã xây dựng được nhiều mô hình kinh tế hiệu quả như: Mô hình trồng sen kết hợp với du lịch sinh thái, mô hình trồng nấm rơm, mô hình trồng cây ăn quả, mô hình trồng ớt xuất khẩu....

Ấn tượng phải kể đến mô hình xây dựng nông thôn mới kết hợp với phát triển du lịch đã tạo thành điểm sáng trong Chương trình du lịch nông thôn, nâng cao chất lượng đời sống văn hóa của người dân, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống theo hướng bền vững gắn với phát triển du lịch nông thôn.

Mô hình xây dựng nông thôn mới gắn với phát triển du lịch nông thôn đã mở ra hướng phát triển mới cho người dân Duy Xuyên nâng cao thu nhập. Ảnh: T.H.

Duy Xuyên có vị trí địa lý khá thuận lợi, chỉ cách TP Đà Nẵng khoảng 30km, gần sân bay, cảng biển, có các tuyến quốc lộ 1, 14H, cao tốc Bắc - Nam đi qua và đặc biệt là có Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn, giáp ranh với đô thị cổ Hội An.

Nằm dọc dòng sông Thu Bồn thơ mộng là những làng quê yên ả gắn với nhiều làng nghề truyền thống thủ công như gốm, sứ, đan lát, làm chiếu cói, trồng dâu nuôi tằm...

Trong khi đó, tại vùng Đông của huyện mở ra một khu vực sông nước mênh mông với các làng chài và nghề đánh bắt thủy hải sản trên sông, trên biển, những dãi cát mịn trải dài… là tiềm năng lớn cho khai thác du lịch biển và sinh thái cộng đồng.

Ngoài ra, Duy Xuyên còn có kinh đô Trà Kiệu của người Champa xưa, quần thể lăng mộ thời chúa Nguyễn và hơn 50 di tích lịch sử - văn hóa khác. Đáng chú ý, Duy Xuyên là vùng đất có khá nhiều lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc như Bà Thu Bồn, Bà chúa Tàm tang, Bà Chiêm Sơn hay lễ hội cầu ngư ở vùng sông nước...

Xin cảm ơn ông Đặng Hữu Phúc - Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên về những chia sẻ đầy tâm huyết.

theodanviet.vn