Trình bày tờ trình, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hà cho biết, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở tập trung vào một số điều liên quan trực tiếp đến vị trí, vai trò, chức năng, quyền hạn và trách nhiệm, tổ chức bộ máy và nguyên tắc tổ chức, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ.

Đối tượng tác động của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn; Luật Thanh niên, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở là: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp; các tổ chức chính trị - xã hội từ trung ương đến địa phương; các hội quần chúng được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ; các tổ chức thành viên khác của Mặt trận; các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Để bảo đảm nguyên tắc các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ về trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (30 hội, sau sắp xếp lại còn 20 hội đều là thành viên của Mặt trận), dự thảo Luật bổ sung việc ghi nhận các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc theo hướng: “Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, các hội được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ là các tổ chức thành viên trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”.

Luật cũng sửa đổi quy định để phù hợp và đồng bộ với việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp cơ sở, không tổ chức cấp huyện), thống nhất với quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sau sửa đổi).

Báo cáo thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Thường trực Ủy ban cơ bản nhất trí với phạm vi sửa đổi, bổ sung của dự thảo Luật, chủ yếu tập trung quy định các vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên trực thuộc Mặt trận. Bên cạnh đó, đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát các nội dung liên quan tới việc tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và các quy định khác liên quan tới việc sắp xếp, tổ chức bộ máy.

Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát tính tương thích với Hiến pháp và các luật khác đang được sửa đổi liên quan đến công tác sắp xếp, tổ chức bộ máy; tính tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất vấn đề 1 luật sửa 4 luật, thống nhất trình Quốc hội thông qua dự án Luật theo trình tự thủ tục rút gọn tại kỳ họp thứ chín sắp tới.