Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Hà Nội Nguyễn Xuân Đại khảo sát, đánh giá mô hình trồng khoai tây vụ Đông 2024 tại xã Hiền Ninh, Sóc Sơn.

Điểm nổi bật trong thực hiện mô hình nông nghiệp xanh

Thời gian qua, ngành nông nghiệp Hà Nội phối hợp với các địa phương đưa ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, thực hiện nhiều mô hình sản xuất theo hướng VietGAP, hữu cơ. Chia sẻ về vấn đề này, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương thông tin, năm 2024, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội đã xây dựng thành công nhiều mô hình khuyến nông, mang lại hiệu quả kinh tế cao, tăng thu nhập cho nông dân.

Theo đó, Trung tâm đã hỗ trợ thực hiện 20 mô hình khuyến nông, trong đó trồng trọt 12 mô hình, chăn nuôi 4 mô hình, thủy sản 4 mô hình; 2 dự án khuyến nông. Mô hình được triển khai tại 82 điểm với 1.502 hộ tham gia thực hiện trên 423ha diện tích đất trồng, hơn 44ha diện tích mặt nước, 200 tấn nguyên liệu (trồng nấm) và gần 15.700 vật nuôi.

Các mô hình được chia thành 10 nhóm, tập trung vào những lĩnh vực trọng điểm, như: phát triển sản xuất rau, hoa, quả theo hướng hữu cơ, VietGAP, ứng dụng công nghệ cao, cấp giấy chứng nhận; phát triển liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm; triển khai cơ giới hóa; nuôi thủy sản lồng bè...

Điểm nổi bật trong chương trình hỗ trợ thực hiện mô hình nông nghiệp xanh, an toàn là mô hình sản xuất lúa chất lượng cao theo tiêu chuẩn VietGAP gắn với tiêu thụ sản phẩm, quy mô 100ha, trong đó vụ xuân quy mô 50ha thực hiện trên giống lúa TBR225 và HD11, vụ Mùa quy mô 50ha bổ sung giống lúa nếp cái hoa vàng.

Hiệu quả của mô hình không chỉ giúp nâng cao hiệu quả kinh tế khoảng 10%-20% so với phương pháp thông thường, mà còn tạo ra sản phẩm gạo an toàn, thay đổi nhận thức của nông dân; góp phần xây dựng nền nông nghiệp bền vững; năng suất thu hoạch cao, được doanh nghiệp bao tiêu, giúp nông dân tăng thu nhập và ổn định đầu ra. Trong đó, giống TBR225 năng suất đạt 62 - 69,7 tạ/ha, giống HD11 đạt 63,9 - 68,5 tạ/ha, giống nếp cái hoa vàng năng suất lúa thu hoạch làm cốm tươi đạt 50 tạ/ha, năng suất lúa khô đạt 47,2 tạ/ha…

Về chăn nuôi, trung tâm đã hỗ trợ phát triển liên kết sản xuất chăn nuôi gia cầm gắn với tiêu thụ sản phẩm như: mô hình chăn nuôi gà lông màu thương phẩm theo hướng VietGAP gắn với tiêu thụ sản phẩm; phát triển chăn nuôi gia súc theo hướng nâng cao giá trị và thích ứng biến đổi khí hậu; mô hình chăn nuôi bò sinh sản năm 2023 - 2024; chăn nuôi lợn an toàn dịch bệnh, giảm tác động xấu đến môi trường. Về nuôi trồng thủy sản, trung tâm tập trung hỗ trợ nông dân nuôi theo hướng VietGAP…

Các mô hình theo hướng hữu cơ, VietGAP giúp tăng giá trị cho sản phẩm và đóng góp vào sự phát triển toàn diện, bền vững của ngành nông nghiệp khi không xảy ra dịch bệnh, cho năng suất cao, giúp gia tăng thu nhập cho các hộ sản xuất, góp phần xây dựng nông thôn mới, vùng nông nghiệp sinh thái; được chính quyền các địa phương ủng hộ, nông dân đồng tình hưởng ứng.

Các mô hình nông nghiệp như sản xuất khoai tây giống mới và ngô sinh khối chứng minh hiệu quả, giúp nông dân khôi phục sản xuất, thích ứng điều kiện khí hậu khắc nghiệt.

Trưởng phòng Kinh tế huyện Mê Linh Nguyễn Thị Thanh Tám cho biết, huyện phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Hà Nội triển khai hiệu quả chương trình khuyến nông thông qua xây dựng trình diễn các mô hình, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật về trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho nông dân. Các mô hình này giúp tăng năng suất cây trồng, vật nuôi, cho hiệu quả kinh tế cao, hạn chế dịch bệnh, giảm ô nhiễm môi trường, bảo đảm an toàn, vệ sinh thực phẩm.

Hiện tại, huyện duy trì, phát triển các vùng trồng trọt chuyên canh ổn định, quy mô từ 20ha/vùng trở lên, như sản xuất lúa chất lượng cao tại các xã: Liên Mạc, Tam Đồng, Tự Lập, Thanh Lâm; cây ăn quả ở các xã: Hoàng Kim, Chu Phan...

Để phát triển nền nông nghiệp xanh, thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội tiếp tục rà soát, tổng hợp kết quả chương trình khuyến nông giai đoạn 2020  -2025, nghiên cứu, tham mưu xây dựng dự thảo Chương trình khuyến nông thành phố giai đoạn 2026 - 2030 phù hợp định hướng phát triển nông nghiệp Thủ đô tiên tiến, hiện đại, hiệu quả, bền vững.

Qua đó hướng tới mục tiêu chuyển giao tiến bộ kỹ thuật thông qua các mô hình trình diễn, nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng hiệu quả kinh tế khoảng 10-20% so với ngoài mô hình; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mở rộng sản xuất sản phẩm nông sản thiết yếu, phát triển liên kết chuỗi; từng bước mở rộng các mô hình áp dụng công nghệ cao, sản xuất nông nghiệp tốt; tăng cường liên kết theo chuỗi giá trị.

Làng nghề hoa cây cảnh xã Phù Đổng (huyện Gia Lâm) hướng tới phát triển du lịch nông nghiệp sinh thái.

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Hà Nội Nguyễn Mạnh Phương, ngoài sản xuất nông nghiệp xanh, để giải quyết vấn đề tiêu thụ nông sản an toàn, ngành nông nghiệp Hà Nội tiếp tục phối hợp với các địa phương xây dựng vùng chuyên canh quy mô lớn, được chuẩn hóa với quy trình canh tác chặt chẽ, xây dựng mã số vùng trồng, mã số nhà đóng gói, thương hiệu; đẩy mạnh chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp, từ đó truy xuất được nguồn gốc sản phẩm.

Ngoài ra, Sở Nông nghiệp và PTNT cũng tiếp tục phối hợp với các sở, ngành, chính quyền địa phương đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đưa nông sản an toàn vào các kênh phân phối hiện đại, mang lại giá trị cao cho nông dân.

Vươn lên làm giàu từ những mô hình nông nghiệp xanh

Nhằm đáp ứng yêu cầu về một nền nông nghiệp xanh, bền vững, bảo đảm an toàn cho người sản xuất và người tiêu dùng, giảm ô nhiễm môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, những năm gần đây, ngành Nông nghiệp và PTNT tỉnh Hưng Yên đã chú trọng tuyên truyền, vận động và nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp xanh.

Rót chén nước mời khách, bác Nguyễn Thị Hạnh, nông dân xã Toàn Thắng (Kim Ðộng) phấn khởi kể: Vụ đông vừa qua, nông dân trong xã trồng dưa chuột bao tử chế biến và xuất khẩu tuy mất nhiều thời gian nhưng cho thu nhập cao. Với năng suất 1 sào dưa bình quân đạt 1,2 - 1,5 tấn, trừ chi phí, người trồng còn lãi trên 5 triệu đồng/sào. Những năm gần đây, được cán bộ ngành nông nghiệp và PTNT tuyên truyền, gia đình đã triển khai trồng cây dưa chuột theo hướng hữu cơ. Việc này đòi hỏi phải áp dụng nghiêm ngặt, cẩn thận quy trình sản xuất như: Xác định mật độ cây, duy trì tầng thảm thực vật tạo độ tơi xốp cho đất để cây phát triển, lựa chọn phân bón và thuốc trừ sâu sinh học phù hợp cho từng độ tuổi của cây. Nhờ đó, chất lượng cây và quả được nâng lên, giá thành ổn định.

Ở mỗi địa phương, nông dân có cách làm giàu riêng từ thửa ruộng của mình, song hầu hết nông dân đều đã nhận thức được việc sản xuất nông nghiệp cần phát triển bền vững, an toàn, thích ứng với biến đổi khí hậu; đặc biệt sản xuất theo hướng hữu cơ, VietGAP hiện nay đang góp phần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp xanh, tuần hoàn. Tại huyện Văn Giang đã hình thành các vùng trồng cây ăn quả hữu cơ, người dân đã dần quen các biện pháp, kỹ thuật canh tác bảo vệ môi trường và bảo vệ sức khỏe con người.

Nông dân xã Tống Trân (Phù Cừ) trồng dưa chuột theo hướng hữu cơ

Bà Phan Thị Phúc, xã Liên Nghĩa cho biết: Từ định hướng của địa phương, nông dân đã chủ động đi tìm hiểu mô hình trồng cây ăn quả, cây cảnh theo hướng sản xuất nông nghiệp xanh ở nhiều nơi, sau đó mang những kiến thức đã học hỏi về áp dụng tại địa phương. Thời gian đầu, trong xã chỉ có vài hộ, mỗi hộ chỉ dành vài chục mét vuông đất màu mỡ để trồng thử nghiệm. Chỉ sau một vụ, cây ăn quả, cây cảnh như quất, quýt, bưởi đã cho hiệu quả kinh tế rõ rệt, cao gấp 2 đến 3 lần những mô hình trồng thông thường, hàng trăm hộ trong xã đã vươn lên làm giàu.

Tuy diện tích đất sản xuất nông nghiệp trong tỉnh giảm dần hằng năm, song thu nhập bình quân một héc-ta canh tác ngày càng tăng lên. Hiện nay, mô hình chuyển đổi sang trồng hoa, cây cảnh cho thu nhập trung bình từ 800 triệu đồng đến 1 tỷ đồng/héc-ta/năm. Mô hình chuyển đổi từ trồng ngô, đậu đỗ... sang sản xuất giống cây ăn quả ở các huyện: Văn Giang, Khoái Châu, Kim Ðộng... cho thu nhập bình quân 1 - 1,5 tỷ đồng/héc-ta/năm; trồng cây dược liệu cho thu nhập trung bình 300 - 400 triệu đồng/héc-ta/năm. Mô hình chuyển đổi sang trồng cây ăn quả lâu năm cho thu nhập trung bình 300 - 500 triệu đồng/héc-ta/năm. Ở các vùng sản xuất trên đã dần hình thành các mô hình sản xuất nông nghiệp an toàn với sức khỏe người tiêu dùng, bảo vệ môi trường, cân bằng sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu, sản xuất gắn kết chặt chẽ với công nghiệp chế biến, du lịch quảng bá sản phẩm nông nghiệp.

Ðến nay, toàn tỉnh có hơn 14,7 nghìn héc-ta trồng cây ăn quả, diện tích gieo cấy lúa cả năm có gần 50 nghìn héc-ta, hơn 5 nghìn héc-ta gieo trồng rau màu; trong số đó, diện tích sản xuất được chứng nhận VietGAP có gần 4,6 nghìn héc-ta, gần 20 héc-ta sản xuất hữu cơ. Từ nông nghiệp xanh và áp dụng các phương pháp canh tác VietGAP, hữu cơ đã tạo ra những sản phẩm sạch. Sạch từ nguyên liệu đến quy trình chế biến, đóng gói, bảo quản sản phẩm. Nhờ đó, tạo ra các sản phẩm có giá trị cao hơn, tăng thu nhập cho nông dân.

Ðồng chí Ðỗ Minh Tuân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT cho biết: Ðể tiếp tục xây dựng nền nông nghiệp sản xuất hàng hóa, góp phần bảo đảm vững chắc an ninh lương thực, ổn định kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, tỉnh đã và đang tích cực tuyên truyền, vận động và nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp xanh. Trong đó, tập trung thực hiện một số giải pháp như: Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp; phát triển hợp tác xã nông nghiệp theo Luật Hợp tác xã 2023, cùng với phát triển kinh tế trang trại và kinh tế hộ. Ðồng thời, liên kết theo chuỗi trong sản xuất nông nghiệp và hỗ trợ giảm tổn thất trong nông nghiệp, cơ giới hóa, ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số trong nông nghiệp... Thúc đẩy ứng dụng sâu rộng khoa học và công nghệ tiên tiến đáp ứng các tiêu chuẩn trong nước và quốc tế trong các hoạt động sản xuất, quản lý nông nghiệp; xây dựng quy trình chuẩn để có thể sản xuất các sản phẩm xanh, chất lượng cao, xây dựng thương hiệu. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong nông nghiệp, năng lực tổ chức sản xuất, kinh doanh nông nghiệp xanh của nông dân. Tăng cường năng lực nghiên cứu, dự báo thị trường để định hướng tổ chức sản xuất, tiêu thụ nông sản theo hướng nông nghiệp xanh.

Nông nghiệp xanh dẫn lối khởi nghiệp thành công 

Hoàng Đức Mạnh sinh ra và lớn lên ở phường Hồng Phong, thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh. Sau khi tốt nghiệp ngành môi trường tại Học viện nông nghiệp Việt Nam, nhiều cơ hội nghề nghiệp với mức lương cao mở ra với chàng trai đất mỏ, nhưng rồi tình yêu với cây cỏ thôi thúc anh trở về.HTX dịch vụ nông nghiệp chất lượng cao Hoa Phong ra đời, anh Mạnh giữ vị trí Phó Giám đốc. Với tôn chỉ làm nông nghiệp hiện đại, HTX tiến hành thuê lại ruộng của bà con để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, theo hướng tập trung và áp dụng công nghệ để nâng cao chất lượng nông sản.

Hành trình gần 10 năm của HTX, theo anh Mạnh, là một hành trình không hề dễ dàng. Năm 2013, HTX đứng ra thuê lại ruộng đất của hơn 150 hộ dân với diện tích 13 ha để trồng rau củ quả sạch. Hàng năm, HTX còn ươm 500.000 cây súp lơ giống để xuất khẩu sang Hàn Quốc.

Ngoài ra, HTX cũng sản xuất hạt giống rau màu chất lượng cao như cải cúc, rau đay, mồng tơi... sản lượng 1 tấn giống/năm. Nguồn giống này vừa giúp HTX tự chủ trong sản xuất, giảm chi phí đầu vào, vừa đáp ứng một phần nhu cầu của người nông dân trong và ngoài địa bàn.

Năm 2021, HTX mạnh dạn liên kết đầu tư nhà màng diện tích 11.000 m2, với tổng chi phí trên 3 tỷ đồng, để sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, tập trung vào các loại cây như dưa lưới, dưa lê Hàn Quốc, các loại rau màu...Việc đầu tư hàng chục tỷ đồng vào các mô hình sản xuất tạo áp lực khổng lồ lên vai Hoàng Đức Mạnh cùng các cộng sự và nông dân liên kết. Để nâng cao chất lượng sản phẩm, anh Mạnh luôn phải là “mũi tiên phong” tìm hiểu, nắm bắt công nghệ mới trong sản xuất và kinh doanh.

Đặc biệt, vì muốn làm gương cho các thành viên, Mạnh đã phải tự mình cầm cuốc cải tạo đất trồng, áp dụng công nghệ mới như ủ, bón phân hữu cơ, tưới nước tự động, xây dựng nhà màng... Chính sự nhiệt huyết đó giúp anh thuyết phục được những người nông dân vốn trước đó còn nhiều hoài nghi.

“Để mọi người hiểu, chúng tôi vừa kết hợp kiến thức sách vở, vừa hướng dẫn trực tiếp trên những cánh đồng. Mưa dầm thấm lâu, mãi rồi mọi người cũng quen. Nông dân mỗi ngày ra đồng canh tác đều ghi nhật ký sản xuất tỉ mỉ, cuối vụ biết lời lãi để điều chỉnh hợp lý”, anh Mạnh cho biết.Không chỉ trong sản xuất, anh Mạnh cùng ban quản trị HTX còn chủ động tìm hiểu và học hỏi thêm về dây chuyền sấy, nghiên cứu chế biến sản phẩm, qua đó giúp HTX trở thành một trong những đơn vị tiên phong về sản xuất các sản phẩm OCOP của tỉnh. Hiện HTX có rất nhiều sản phẩm nổi tiếng như hành thái lát sấy khô, bột sắn dây tinh khiết, gạo nếp cái hoa vàng…

HTX cũng đã và đang ứng dụng hệ thống trồng dưa giá thể (gieo hạt trong khay ở nhà màng); ứng dụng công nghệ tưới tự động 4.0 có thể kiểm soát và điều khiển qua điện thoại, ghi chép lịch trình tưới tự động; hệ thống máy gieo hạt tự động 6 trong 1 hiện đại công suất 25.000 hạt cây giống/giờ…

Với tư duy khác biệt của vị “thuyền phó” Hoàng Đức Mạnh, HTX Hoa Phong ngày càng phát triển. Nhờ sản xuất quy mô lớn, giàu khoa học kỹ thuật, chất lượng sản phẩm vượt trội, các loại nông sản của HTX liên tục chinh phục các thị trường trong nước và xuất khẩu.

Đáng chú ý, để mở rộng thị trường tiêu thụ cho sản phẩm của HTX, anh Mạnh đã đẩy mạnh các hoạt động liên kết với các đối tác nước ngoài để xuất khẩu. Đồng thời anh cũng liên hệ tìm các nhà máy, cơ sở chế biến, qua đó gia tăng giá trị cho các sản phẩm nông nghiệp làm ra.

Hoành Đức Mạnh là đồng sáng lập HTX Hoa Phong kết nối nông dân sản xuất xanh.

Đặc biệt, anh Mạnh đã triển khai dự án "Tăng thu nhập cho các tiểu nông có sử dụng dịch vụ của HTX nông nghiệp và giảm tỷ lệ hao hụt trong phân phối nông sản thông qua chuỗi cung ứng lạnh" trên địa bàn thị xã Đông Triều. Bước đầu dự án đã góp phần liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản cho nông dân, phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn.Gần 4 năm triển khai, mục tiêu cốt lõi của dự án vẫn là tăng thu nhập cho nông dân canh tác bền vững, cải thiện môi trường canh tác cho HTX nông nghiệp và các tiểu nông, thông qua ký hợp đồng sản xuất và tiêu thụ sản phẩm với các hộ dân.

Trước kia, đa phần nông dân địa phương sản xuất theo phương thức truyền thống, chủ yếu dựa trên kinh nghiệm, chưa bài bản, thiếu khoa học. Khi tham gia dự án, nông dân được chuyển giao khoa học kỹ thuật, sản xuất rau an toàn, đưa các giống rau mới năng suất cao vào sản xuất, đã tạo cơ hội tăng thu nhập cho người sản xuất.

“Với những người nông dân quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”, đòi hỏi họ thay đổi một thói quen, một tư duy khác là rất khó. Nhưng khi họ thấy được ý nghĩa của dự án, có được niềm tin thì họ đi theo mình liền. Những người nông dân không hề có bằng cấp nào trong tay, nhưng khi họ quyết tâm làm mới mình thì cũng đầy quyết liệt và sáng tạo”, anh Mạnh bộc bạch.

Gần 10 năm sau quyết định “bỏ phố về làng”, Hoàng Đức Mạnh bảo càng đi nhiều, tiếp xúc nhiều, anh lại có cái nhìn khác hơn về sự thành công. Thành công chính là thấy mình đủ, được làm những gì mình yêu thích. Thành công là làm được một điều gì đó cho gia đình và những người xung quanh, dù là nhỏ./.

kinhtenongthon.vn

https://kinhtenongthon.vn/Nong-nghiep-xanh-va-nhung-thanh-cong-mang-lai-post74558.html