Sáng 21.10, Quốc hội tiến hành thảo luận tại tổ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) năm 2025; dự kiến kế hoạch phát triển KTXH năm 2026.

Đại biểu Nguyễn Như So (Bắc Ninh)

Đại biểu Nguyễn Như So (Bắc Ninh) ghi nhận mức tăng trưởng GDP ấn tượng 7,85% trong 9 tháng đầu năm 2025. Tuy nhiên, ông đặt ra câu hỏi lớn: liệu mức tăng trưởng này đã thực sự khai thác hết tiềm năng và giải phóng được sức mạnh nội tại của đất nước chưa?

Ông So nhận định, đà phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch lẽ ra phải tạo ra một làn sóng đầu tư tư nhân mạnh mẽ, nhưng thực tế, làn sóng này vẫn chỉ dừng lại ở những "con sóng yếu ớt, thiếu sức lan tỏa".

Ông nhấn mạnh: "Khu vực tư nhân, vốn là trụ cột vững chắc của nền kinh tế thị trường, vẫn đang bị trói buộc". Minh chứng là trong 9 tháng đầu năm 2025, có tới 174,9 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tương đương bình quân 19,4 nghìn doanh nghiệp mỗi tháng.

Để tạo ra những bước đột phá mạnh mẽ, thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam phát triển bền vững, đặc biệt là khu vực tư nhân, ĐBQH Nguyễn Như So đề xuất Chính phủ cần tập trung tái cơ cấu toàn diện thị trường vốn và kích hoạt dòng tiền phục vụ sản xuất. Song song đó, cần có các chính sách mạnh mẽ để khuyến khích đầu tư vào sản xuất, công nghiệp chế biến chế tạo.

Đặc biệt, ông So đề nghị cần nghiên cứu triển khai các chương trình tái cấp vốn "vượt khủng hoảng" với cơ chế lãi suất trần cố định 2 - 5% trong 3 năm cho các khoản vay trung và dài hạn phục vụ sản xuất; nhanh chóng có gói kích cầu thuế "sản xuất xanh", ưu tiên miễn giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp cho các dự án đầu tư vào công nghệ 4.0 và kinh tế tuần hoàn.

Ngoài ra, thành lập "cơ chế đặc biệt" cho doanh nghiệp tư nhân trong các ngành công nghiệp chiến lược và nông nghiệp công nghệ cao, các ngành mũi nhọn như AI, bán dẫn, năng lượng tái tạo và chính sách giảm thuế thu nhập doanh nghiệp 50% trong 10 năm.

Cạnh đó, ông So đề nghị cần xác định phát triển nhân lực chất lượng cao là trụ cột trung tâm của chiến lược phát triển quốc gia; triển khai quyết liệt Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị, ưu tiên đầu tư chiến lược cho “giáo dục tinh hoa”. Qua đó hình thành các trung tâm đào tạo xuất sắc và huy động khu vực tư nhân tham gia đào tạo thông qua cơ chế đặt hàng và ưu đãi thuế cho doanh nghiệp đầu tư vào R&D và phát triển kỹ năng lao động.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Hà Nội) đánh giá kế hoạch 5 năm (2026 - 2030) lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển xanh làm trụ cột là chủ trương đúng đắn và thể hiện tầm nhìn phát triển kinh tế bền vững.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Hà Nội)

Trong định hướng này, nông nghiệp tiếp tục khẳng định vai trò nền tảng trong ổn định kinh tế, đảm bảo an ninh thực phẩm và sinh kế cho hàng triệu người dân nông thôn. Chính phủ đặc biệt quan tâm định hướng phát triển nông nghiệp theo hướng xanh, phát thải thấp, bền vững và hiện đại hóa gắn với xây dựng nông thôn mới.

Để thúc đẩy mục tiêu xanh, bà Lan đề nghị thí điểm cơ chế sandbox cho doanh nghiệp khoa học công nghệ trong nông nghiệp và đẩy mạnh chuyển đổi nông nghiệp ven đô sang mô hình sản xuất xanh kết hợp du lịch sinh thái và kinh tế trải nghiệm.

Cũng đề xuất giải pháp khuyến khích ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại nhưng ở lĩnh vực phòng chống thiên tai, Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm cho hay một số công trình đê điều, hồ chứa chậm được sửa chữa; năng lực dự báo, ứng phó còn hạn chế, trang thiết bị chưa đồng bộ. Đặc biệt, một số địa phương vẫn giữ tư duy bị động, nặng về "chống" mà chưa chuyển mạnh sang "phòng thích ứng".

Để giải quyết vấn đề này, Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm kiến nghị trọng tâm là cần chuyển tư duy từ chống sang phòng thích ứng, lấy phòng ngừa là chính, đặt an toàn tính mạng của nhân dân lên trên hết.

Trên cơ sở đó, đại biểu đề nghị, tăng đầu tư công và huy động vốn xã hội hóa cho hạ tầng phòng chống thiên tai; khuyến khích ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn và kinh nghiệm quốc tế để cảnh báo sớm thiên tai; quy hoạch phát triển theo hướng sống chung an toàn với thiên nhiên và đẩy mạnh giáo dục đạo đức sinh thái.

Phiên thảo luận tại tổ 1 (đoàn ĐBQH Thành phố Hà Nội)

Đề cập đến lĩnh vực văn hóa, đại biểu Bùi Hoài Sơn dẫn báo cáo của Chính phủ cho biết lĩnh vực văn hóa đã được đầu tư mạnh mẽ, tạo dấu ấn sâu đậm trong đời sống tinh thần của nhân dân. Tuy nhiên, lĩnh vực văn hóa đối mặt với những tồn tại lớn. Đóng góp của công nghiệp văn hóa vào GDP chỉ khoảng 3,6%, thấp hơn nhiều so với mức 6 - 8% của các nước trong khu vực.

Ông Sơn cho rằng vấn đề cấp bách nhất là việc nhiều lĩnh vực như nghệ thuật biểu diễn, công nghiệp văn hóa và văn hóa số còn thiếu hành lang pháp lý điều chỉnh, dẫn đến các hiện tượng lệch chuẩn và bạo lực thông tin trên mạng.

Từ thực tế này, đại biểu Sơn kiến nghị cần khẩn trương luật hóa các lĩnh vực còn thiếu; ban hành Chiến lược An ninh văn hóa số Quốc gia để bảo vệ không gian mạng văn minh, lành mạnh; đổi mới mô hình quản trị văn hóa, chuyển dần các đơn vị sự nghiệp sang trung tâm dịch vụ công sáng tạo có quyền tự chủ để huy động nguồn lực; thúc đẩy mạnh mẽ công nghiệp văn hóa trở thành động lực tăng trưởng mới và đầu tư cho nguồn nhân lực chất lượng cao.